فراوری سنگ ساختمانی یک فرایند اساسی و مهم است که به تمامی فرایند هایی گفته میشود که یک سنگ جهت نصب و استفاده در ساختمان، آماده میشود. ما برای فراوری سنگ ها، روش های مختلفی را میتوانیم استفاده کنیم که با توجه به نوع سنگ، این روش های فراوری میتواند متفاوت باشد.
بنابراین پس از انتقال کوپ سنگ به کارخانه های سنگ، مراحل فراوری سنگ مورد نظر آغاز میشود تا خرید سنگ به راحتی در نمایشگاه های سنگ انجام بشود.
مراحل فراوری سنگ
سنگ های ساختمانی که در نمایشگاه های سنگ می بینیم، از ابتدا این گونه نبوده اند و مراحل زیادی را پشت سر گذاشته اند.
سنگ های ساختمانی در دسته های مختلفی ایجاد شده اند که باتوجه به ویژگی هایی که دارند، هرکدام از آن ها برای قسمت های مختلفی از ساختمان قابل استفاده هستند. برای استفاده از سنگ ها در قسمت های مختلف ساختمان، باید روی سطح آن پرداخت هایی متناسب با مکانی که قرار است سنگ در آن جا استفاده شود، انجام شود که در زیر آن ها را مرور میکنیم:
1 - برش سنگ ساختمانی
اولین مرحله در فراوری سنگ ساختمانی، برش سنگ ساختمانی در ابعاد مختلف است. سنگها در ابتدا به صورت کوپ یا بیقواره به نمایشگاه های سنگ میآیند.
هنگامی که سنگ های ساختمانی به صورت کوپ به سنگبری ها میآید، به کمک دستگاه هایی مجهز به تیغ فولادی و دندانه های الماس یا دیسک و سیم بریده میشوند.
نوع برش هر سنگ به نوع و جنس آن سنگ، بستگی دارد که به معرفی آن ها میپردازیم.
برش سنگ ساختمانی به وسیله اره :
یکی از روش های بسیار رایج در فراوری سنگ، برش سنگ به وسیله اره است.
در این مرحله سنگ را به وسیله اره های موازی که روبروی هم قرار گرفته اند، میبُرند.
این اره ها از تیغ های الماسه ساخته شده که به دو نوع زیر تقسیم میشود :
ارّه نرم بُر :
ارّه سخت بُر :
این نوع اره ها، در فراوری سنگ های سخت، مانند گرانیت به کار میروند.
در این نوع اره ها به جای تیغ های الماسه، از براده های چدنی یا فولادی استفاده میکنیم.
برش سنگ ساختمانی به وسیله قُله بر :
در این روش از دیسک های دایره ای شکل بزرگ استفاده میشود.
البته اندازه دیسک در قُله بر ها به اندازه کوپ سنگ و تولیدات کارخانه ها، بستگی دارد.
در قله بر ها، دیسک ها بصورت موازی کنار هم قرار دارند که از سگمنت های الماسی ساخته شده اند.
این دیسک های موازی باعث میشوند که سنگ در ابعاد برابر، برش بخورند و به این ترتیب از نظر ابعاد میتوان یک سورت بندی دقیق تری داشت.
برش کوپ سنگ به وسیله دستگاه قله بر، متداول ترین روش در کارخانه های سنگبری است. قله بر، انواع و اقسام متفاوتی دارد. قله بُر بَر خلاف اَره بُر، از یک دیسک بُرنده و آهنی تشکیل شده است که قطر این تیغه از ۱۵ سانتی متر شروع و تا ۳۰۰ سانتی متر می رسد. در این روش بلوک سنگ مورد نظر توسط یک یا چند دیسک موازی به صورت همزمان برش می خورد و به شکل پلاک درمی آید.
دو روش برش یک مرحله ای و برش چند مرحله ای در قله بر ها، انجام میشود.
روش یک مرحله ای برای سنگهای نرم و نیمه سخت و روش چند مرحله ای برای برش سنگهای سخت به کار میرود. نکته مهم آن است که حدود ۲۰ درصد از قطر تیغهها میتواند در عمق برش قرار گیرد. لذا با افزایش ابعاد برش میبایست قطر دیسکها تا چند برابر افزایش یابد. و به دلیل محدودیت این امر، این ماشین قله بر در تولیدات بالا، راندمان زیادی ندارد.
فرق اساسی روشهای برش یک مرحله ای و چند مرحله ای، نحوه حرکت دیسکها پس از انجام هر مرحله برش است. در برش یک مرحله ای بعد از برش عمودی، دیسک به عقب برگشته و برای برش پلاک بعدی آماده میشود. ولی در روش برش چند مرحله ای پس از هر مرحله برش، برای برش بعدی دیسکها ضمن حرکت به عقب، حرکت انتقالی عمودی به سمت پایین نیز دارند.
2 - تقویت سنگ
یکی از مهمترین ویژگی هایی که یک سنگ ساختمانی باید داشته باشد، استحکام آن سنگ ساختمانی است.
سنگ های ساختمانی اغلب از استحکام بالایی برخوردارند؛ اما با این حال برای بالا بردن بیشتر مقاومت آنها، از روشها و راهحلهای مختلفی استفاده میشود.
یکی از این راه حل ها، استفاده از توری و رزین است.
این توری ها با چسب توری، پشت سنگ چسبیده میشوند و سبب یکپارچه شدن سنگ میشوند.
شاید باورتان نشود ولی به کار بردن توری، استحکام سنگ را به شدت افزایش میدهد؛ چرا که میتواند چسبندگی سنگ با ملات را به شدت بالا ببرند. مخصوصاً در سنگ هایی که تخلخل کمی دارند.
3 - رزین کاری سنگ
رزین سنگ (براق کننده سنگ)، یک مایع شفاف بر پایه کوپلیمرهای اکریلیک است که در فراوری سنگ استفاده میشود. همچنین محافظ بسیار خوبی برای نمای ساختمان (پوشش نما) بوده، که قابلیت اجرا بر روی تمام سطوح را دارا می باشد. به همین دلیل از نفوذ آب به داخل ساختمان، جلوگیری خواهد کرد.
بسیاری از سنگ ها مانند سنگ تراورتن، به صورت طبیعی دارای خلل و فرج های زیادی میباشند و این مورد از زیبایی سنگ ها، کم میکند. البته وجود خلل و فرج ها، فوایدی هم دارد و باعث سبک تر شدن سنگ و افزایش چسبندگی سنگ با ملات میشود.
این خلل ها و فرج ها در سطح سنگ، باید حتماً پر شود تا سنگ در مقابل آب و رطوبت نفوذ ناپذیر گردد. برای پر کردن این خلل ها و فرج ها از موادی به نام ماستیک های ایپوکسی و پلی استر استفاده میشود.
جالب است بدانید؛ که تمامی این مواد از رزین ساخته میشود و به صورت شفاف و رنگی موجود هستند.
استفاده از این مواد، باعث افزایش مقاومت و زیبایی سنگ میشود.
یکی از مهمترین ویژگی های رزین ایپوکسی در این مرحله از فراوری سنگ، مقاومت در برابر نور آفتاب و همچنین عدم تغییر رنگ است.
البته لازم به ذکر است که گاهی اوقات علاوه بر رزین برای زیبایی و مقاومت بیشتر سنگ از مواد دیگری نیز استفاده میکنند.
انواع روغنهای جلا، اکریلیک، لاک و … در این مرحله به کار رفته و مقاومت سنگ را در مقابل سایش بالا میبرند.
4 - ساب زنی سنگ ساختمانی
ساب سنگ های ساختمانی، اهمیت بسیار زیادی در فراوری سنگ های ساختمانی دارد.
پس از اینکه سنگها در ابعاد و سایزهای موردنظر برش داده شدند و خلل ها و فرج های سنگ با مواد نام برده شده پر شدند، آماده ساب زنی میباشند.
ساب و پولیش در هر سنگ به جنس، بافت و نوع آن سنگ بستگی دارد. اگر سنگ نرم باشد مانند سنگ مرمر و مرمریت و یا سخت مانند گرانیت، پولیش آنها متفاوت میشود که برای هرکدام از آن ها، سایندههای مخصوص برای ساب و صیقل پذیری آنها استفاده میکنند.
در این مرحله با استفاده از دستگاه ساب، سطح سنگها صاف و صیقلی میشود. این موضوع بر زیبایی سنگ بسیار موثر بوده و همچنین خلل بسیار ریز آن را نیز پر میکند.
دستگاه ساب با سرعت مناسب لقمه ها و همچنین توزیع یکنواخت فشار در سطح سنگ، سطح سنگ را به خوبی ساب می زند.
در این مرحله از فراوری سنگ، رعایت نکات زیر اهمیت دارد.
1 – تراز بودن سنگ
2 – تاب نداشتن صفحههای دستگاه
3 – بالا بودن کیفیت لقمهها
و …
هنگام ساب سنگ، از مواد اولیه ای همچون ملات منیزی و ملات رزینی استفاده میشود.
لقمه های دستگاه های ساب شماره های خاصی دارند که هرچه این شماره بیشتر باشد، سطح سنگ را صیقلی تر میکنند. برای ساب سنگ باید از این لقمه ها، به صورت مرحله به مرحله از شماره های پایین به بالا استفاده کرد.
5 - لبه زنی سنگ های ساختمانی
پس از انجام مراحل فوق در مرحله بعدی فراوری سنگ، نوبت به مرحله لبه زنی میرسد که نیاز است روی لبه های سنگ پرداخت هایی انجام شود.
ما در این مرحله از سیستم های چرخ سنباد،ه استفاده میکنیم.
دستگاه های لبه زنی میتوانند لبه های گرد، نیمه گرد و اریب ایجاد کنند.
انواع روش ها در فراوری سنگ
روش های فراوری سنگ ها بر اساس کاربرد آن متفاوت است. در زیر این روش ها را با هم مرور خواهیم کرد:
ساب و پولیش سنگ
پولیش یا ساب، رایج ترین عمل در فراوری سنگ های ساختمانی است و باعث می شود که سنگ سطح صیقلی و زیبایی داشته باشد.
در این روش، ابتدا باید سطح سنگ از نظر سالم بودن کاملاً بررسی شود. لازمه فرایند پولیش این است که سنگ در حین این عمل استحکام خود را حفظ کند. سپس سنگ وارد دستگاه می شود. برای از بین بردن تخلخل و ترک ها و حفرات ریز موجود در سنگ از موادی مثل بتونه، سیمان و رزین اپوکسی استفاده می شود.
چرمی کردن سنگ
چرمی کردن سنگ به فرآیندی گفته می شود که با استفاده از دستگ های پولیشر مخصوصی، سطح سنگ سابیده می شود و حالت مخملی به ظاهر سنگ می بخشد.
در این روش از فراوری سنگ، سنگ ها را به صورت سنگ هایی کلاسیک و آنتیک تبدیل می کنند که زیبایی خاص و قدیمی به نما می بخشند.
تمامی انواع سنگ ها، قابلیت چرمی شدن را دارند و می توان بر روی تمامی سنگها، عملیات چرمی شدن سنگ را انجام داد.
دستگاه پولیشر برای چرمی کردن سنگهای مختلف، متفاوت می باشند.
از مزیت هایی که چرمی کردن سنگ دارد، این است که حتی سنگ های سست تر و کم ارزش تر را به سنگ های زیبا و ارزشمند تبدیل می کنند که طرفداران بسیاری دارند.
ولی بیشتر عملیات چرمی کردن سنگ، بر روی سنگ های تراورتن و مرمریت انجام می شود.
سنگ های چرمی تراورتن در بازار، بیشتر در چهار نوع سنگ شکلاتی چرمی، سنگ کرم چرمی، سنگ چرمی روشن و سنگ چرمی سیلور موجود می باشند. البته سنگ های کرم و شکلاتی آن بسیار پرطرفدار هستند.
سنگ های چرمی روشن، بیشتر در نما ساختمان ها و سنگ های چرمی تیره تر، در فضاهای داخلی و لابی ها مورد استفاده قرار می گیرند.
سنگ های ساختمانی فارق از اینکه در چه دسته ای قرار می گیرند، می توانند در دو نوع اصلی سابیده یا چرمی به مشتری ارائه شوند.
سنگ تراورتن و سنگ مرمریت، هر دو قابلیت تبدیل شدن به سنگ چرمی را دارا هستند.
سنگ چرمی به نوعی سنگ گفته می شود که با پالیشرهای مخصوص سابیده می شود و یک نوع حالت مخملی در خود دارد.
این سنگ به صورت سنگ های کلاسیک و آنتیک در می آید و به ساختمان نمای بسیار خاصی می دهد.
سنگ چرمی به صورت انبوه در راه پله ها، پارکینگ و لابی های ساختمان کاربرد دارد.
این سنگ در رنگ ها و طرح های متنوع ارائه می شودو هرچه طرح آن پر ازدحام تر باشد، بیننده را بیشتر شیفته می سازد.
یکی از انواع پرداخت سنگ که اخیرا محبوبیت فراوانی پیدا کرده است، پرداخت چرمی است.
چرمی کردن سنگ بافت آن را بزرگنمایی می کند، به سنگ عمق می دهد و رنگ طبیعی آن را حفظ می کند.
سنگ چرمی شده کمی براق است؛ اما درخشش و شفافیت سنگ صیقلی را ندارد.
همچنین تمیز نگه داشتن و مراقبت از سنگ های چرمی شده راحت تر است؛ چرا که لکه آب و سایر مواد و اثر انگشتان بر روی آن نمی ماند.
این نوع سنگ ها، بیشتر به عنوان سنگ کابینت و دیوارهای خارجی به کار می روند.
برای ساب چرمی از لقمه های فرچه مانند که سخت تر هستند، استفاده می شود.
این لقمه ها سوراخ ها و پستی و بلندی های سطح سنگ را بیشتر نمایش می دهد.
در ساب چرمی نیز مانند ساب صیقلی، عملیات از سخت ترین لقمه آغاز شده و با نرم ترین لقمه پایان می یابد.
روش چرمی کردن سنگ تراورتن به این صورت است که سنگ تراورتن بتنه نمی گردد و در دستگاه ساب، جای لقمه های ساب از فرچه های سیمی که به همین منظور طراحی و ساخته شده اند استفاده می شود.
این فرچه ها با درجه بندی های مختلفی، از فرچه های زبر تا نرم سطح سنگ را به صورت چرمی در می آورند.
سنگ های چرمی تراورتن بیشتر در چهار سورت سنگ شکلاتی چرمی، سنگ کرم چرمی، سنگ چرمی روشن و سنگ چرمی سیلور در بازار موجود می باشند که سنگ های کرم و شکلاتی آن بسیار پرطرفدار می باشند.
سنگ چرمی روشن بیشتر در نما به کار می رود و سنگ های تیره تر در فضاهای داخلی و لابی ها کاربرد دارند.
هزینه فراوری سنگ چرمی نسبت به مورد مشابه سابیده آن، اندکی گران تر خواهد بود و دلیل آن هم پالیشر های مخصوص این سنگ است.
البته باید در نظر داشت در سنگ های چرمی که سوراخ ها با رزین پوشانده نمی شوند، این هزینه پایین تر خواهد بود.
یکی از مزایایی که فراوری سنگ به روش چرمی دارد، این است که حتی سنگ های ضعیف را نیز ارزشمند می کند.
برای مثال سنگ جوشقان قرمز که سابیده آن محبوب نیست، پس از تبدیل به چرمی خواهان خواهد داشت.
باید توجه داشت که سنگ های چرمی تراورتن یا سنگ چرمی مرمریت پس از نصب، باید حتما با براق کننده پوشانده شوند و تا این کار انجام نشده باشد، نمی توان نصب آن ها را کامل تصور کرد.
پس از انجام این کار، سنگ بسیار براق می شود و جلوه های متفاوت پیدا می کند.
از سنگ های چرمی برای فرش کردن فضاهای خاص نیز به کار می رود.
فضای باغ های کوچک شخصی با این سنگ، بسیار متفاوت خواهند شد.
امروزه علایق طراحی های مدرن، به سمت استفاده از مواد و مصالح دارای بافت گرایش پیدا کرده است.
نمایش بیش از اندازه بافت اجسام و بزرگنمایی آن، در دنیای طراحی امروز کاربرد فراوانی دارد.
این گرایش، در دنیای سنگ نیز به خوبی دیده می شود و تمایل طراحان ساختمان و خریداران خانه، به سنگ های چرمی شده افزایش یافته است.
سنگی که شما انتخاب می کنید، بر روی ظاهر محیط و احساسی که از طریق آن منتقل می شود تاثیر دارد.
نوع پرداختی که روی سنگ انجام می شود نیز، بر رنگ و عمق سنگ تاثیر می گذارد.
برای اعمال عملیات ساب بر روی سنگ، از دستگاه ساب استفاده می شود که در درون این دستگاه قطعاتی به نام لقمه، به کار می رود.
لقمه ها اشکال و جنس های مختلفی دارند که هریک از آن ها برای به کار رفتن در مراحل مختلف یک ساب به خصوص، مناسب است.
در ابتدا یک قطعه اسلب بر روی نوار نقاله قرار داده می شود و توسط آن به زیر دستگاه ساب منتقل می شود.
با توجه به نوع سنگ و نوع ساب مورد نظر، لقمه های مشخصی روی دستگاه سوار می شود.
سپس دستگاه شروع به حرکت کرده و با استفاده از لقمه ها که مانند سمباده عمل می کنند، سطح سنگ را می ساید تا به نقطه مورد نظر برسد.
فراروری سنگ به روش تیشه ای
تیشه زنی یکی از کارهایی است، که از زمان های بسیار دور بر روی سنگ ها انجام می دادند. این کار قدیم با تیشه بر روی سنگ انجام می شده است. دلیل نام گذاری این گونه سنگ ها، پرداخت توسط تیشه در زمان های قدیم بوده است. امروزه با روی کار آمدن تکنوژی و ساخت دستگاههای سنگبری، هنوز هم این کار توسط تیشه و با دست انجام می شود. به سنگه تیشه ای، سنگ آزاره نیز گفته می شود.
سنگ تیشه ای به سنگی گفته می شود که توسط دستگاه یا به صورت دستی به صورت زبر فراوری می شود تا برای مکان های سردسیر و لغزنده استفاده شود.
سنگ تیشه ای دستی به چند صورت الگویی، تیشه معمولی و دو تیشه تولید می شود و سنگ تیشه ای ماشینی فقط بصورت تیشه پر و منظم تولید می شود. تیشه ای که به سطح صاف سنگ می خورد، قسمتی از سطح سنگ را می تراشد و سطح سنگ بصورت ناخنک کنده می شود.
یکی از بادوام ترین سنگ هایی که بافت یکسان و همچنین سطحی زبر دارند، سنگ تیشه ای می باشد. این گونه سنگ ها از سنگ های پرداخت شده ای هستند که به صورت سنگ های گرانیت، مرمریت و همینطور سنگ های تراورتن قابل استفاده هستند. معمولا به دلیل وجود سطحی هموار و زبر بر روی سنگ های تیشه ای، از آن ها بیشتر برای کف فرش معابر عمومی، راه پله ها و گاهی اوقات در نمای ساختمان های به کار برده می شوند. مهمترین کاربرد سنگ های تیشه ای، بیشتر در زیر بنای ساختمان جهت جلوگیری و بالا کشیدن نم به دیوارها می باشد.
فراروری سنگ به روش فلیم کردن
این نوع فراوری سنگ، یکی از زیر مجموعه های مضرس کاری است. در روش فیلم کردن با سوزاندن سطح سنگ، سبب ایجاد ناهمواری و ناصافی روی سنگ می شوند که این روش هم به صورت دستی و هم به صورت ماشینی انجام می شود.
از دیگر روش های مضرس کاری، سند بلاست و شات بلاست است.
در روش شات بلاست، سطح سنگ به وسیله ماسه های پر فشار زبر می شود که در روش سند بلاست، همین عمل توسط ساچمه های فلزی صورت می گیرد.
میزان زبری سطح سنگ، بستگی به مدت زمان ماندن سنگ در دستگاه بستگی دارد.
هرکدام از روش های بالا بر روی سنگ های مکان خاصی از دکوراسیون مد نظر استفاده می شود؛ اما اجباری در کار نیست و می توان در هرمکانی که مایل هستید، از آن ها استفاده کنید و زیبایی منحصر به فردی به بنای خود بدهید.
از اینکه با ما همراه بودید از شما بی نهایت سپاس گزارم.
برای دریافت مشاوره رایگانT در زمینه خرید سنگ میتوانید با شماره ۰۹۱۳۰۰۰۰۶۲۲ تماس بگیرید.
تولید محتوا :
گروه نرم افزاری رامان صفر و یک